آیتالله سید علی حسینی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، یکی از شخصیتهای مهم و تأثیرگذار در تاریخ معاصر ایران میباشد. برای ادامه مطلب با سایت مجله خبری لیورپول همراه باشید.
نام | آیتالله سید علی حسینی خامنهای |
---|---|
تولد | ۲۹ فروردین ۱۳۱۸ |
محل تولد | مشهد، ایران |
ملیت | ایرانی |
سمت فعلی | رهبر جمهوری اسلامی ایران |
تعداد فرزندان | ۶ |
سید علی خامنه ای چه کسی هست
سید علی خامنهای در بیست و نهم فروردینماه سال ۱۳۱۸ در شهر مشهد چشم به جهان گشود. پدر ایشان، سید جواد خامنهای، از علمای برجسته و از مهاجران آذریتبار ساکن مشهد بود.
مادر ایشان نیز بانویی متدین و مورد احترام در میان جامعه مذهبی به شمار میرفت. خانواده خامنهای با وجود جایگاه معنوی و اجتماعی، زندگیای ساده و در سطح متوسط جامعه داشتند.
سید علی خامنه ای کیست
نام کامل : سید علی حسینی خامنهای
متولد : ۲۹ فروردین ۱۳۱۸ (۱۹ آوریل ۱۹۳۹)
محل تولد : مشهد، ایران
نقش فعلی: رهبر جمهوری اسلامی ایران (از ۱۳۶۸ تاکنون)
بیوگرافی سید علی خامنه ای
آیتالله سید علی حسینی خامنهای، رهبر کنونی جمهوری اسلامی ایران، یکی از برجستهترین چهرههای سیاسی و مذهبی معاصر ایران محسوب میشوند.
ایشان پس از درگذشت آیتالله خمینی در سال ۱۳۶۸، به عنوان دومین رهبر جمهوری اسلامی ایران، زمام امور را به دست گرفته و تاکنون در این جایگاه به فعالیت خود ادامه دادهاند.
سابقه طولانی فعالیتهای انقلابی، تجربه ریاست جمهوری، تلاشهای مستمر در عرصههای علمی و فرهنگی، و نفوذ چشمگیر در معادلات داخلی و بینالمللی، آیتالله خامنهای را به شخصیتی محوری در تحولات ایران و منطقه بدل ساخته است.
مذهب سید علی خامنه ای
مذهب: شیعه دوازده امامی
عنوان مذهبی سید علی خامنه ای
عنوان مذهبی: آیتالله العظمی
حزب سیاسی سید علی خامنه ای
حزب جمهوری اسلامی (۱۳۶۶–۱۳۵۷)
جامعه روحانیت مبارز (۱۳۶۸–۱۳۵۶)
ملیت سید علی خامنه ای
سید علی خامنهای، رهبر کنونی ایران، متولد ۱۹ فروردین ۱۳۱۸ (۱۹ آوریل ۱۹۳۹) در شهر مشهد است. او که در ایران زاده و پرورش یافته، تحصیلات ابتدایی و عالی حوزوی خود را نیز در همین کشور به اتمام رسانده است.
اصالت سید علی خامنه ای
خاندان سید علی خامنهای از طرف پدری ریشه در آذربایجان دارد و مادر ایشان اهل یزد و دارای اصالت فارسی است. نسب خانوادگی ایشان به سادات حسینی و امام سجاد (ع) میرسد و در طول تاریخ، اجداد ایشان از علمای برجسته دینی بودهاند.
سن سید علی خامنه ای
سید علی خامنهای متولد 29 فروردین 1318 (برابر با 19 آوریل 1939) است. در حال حاضر ایشان 91 ساله است.
سید علی خامنه ای
سیدعلی خامنهای، به عنوان یکی از شخصیتهای برجسته و تاثیرگذار در تاریخ معاصر ایران، نقشی محوری در شکلگیری انقلاب اسلامی، دوران جنگ تحمیلی، ترسیم ساختار سیاسی نظام جمهوری اسلامی و جهتدهی به مباحث فکری و فرهنگی کشور ایفا کرده است.
مطالعه و درک زندگی، اندیشهها و رویکردهای سیاسی ایشان، لازمهای ضروری برای تحلیل دقیق و جامع تحولات معاصر ایران محسوب میشود.
کودکی سید علی خامنه ای
سید علی خامنهای، دوران کودکی خود را در مشهد و در خانوادهای روحانی و سنتی با تربیت مذهبی عمیق و شرایط مالی نه چندان مساعد سپری کرد.
خانوادهی او در ابتدا در خانهای کوچک و فقیرانه در یکی از محلههای مشهد زندگی میکردند؛ خانهای که تنها شامل یک اتاق و یک زیرزمین بود و تا حدود پنجسالگی، محل سکونت ایشان بود.
بعدها با همت و کمک ارادتمندان، زمینی تهیه و خانهی آنها به سه اتاق گسترش یافت.
سید علی خامنهای از چهار سالگی به همراه برادرش سید محمد، آموزش قرآن را در مکتبخانه آغاز نمود و پس از آن، تحصیلات ابتدایی خود را در مدرسهی «دارالتعلیم دیانتی» مشهد ادامه داد.
در این دوران، ایشان به فراگیری قرائت و تجوید قرآن نزد قاریان محلی نیز همت گماشت.
نوجوانی سید علی خامنه ای
آیتالله خامنهای، مقدمات علم اصول را نزد آیتالله سید حسینی سیستانی، شرح لمعه و دیگر دروس فقهی را نزد پدر و آیتالله هاشم قزوینی فراگرفتند. ایشان در سال ۱۳۳۴ در درس خارج فقه آیتالله سید میلانی نیز حضور یافتند.
در سال ۱۳۳۶، به منظور تکمیل تحصیلات، راهی نجف اشرف شدند و در دروس اساتید برجستهای همچون آیات عظام سید محسن حکیم و سید ابوالقاسم خویی شرکت نمودند. با این حال، به دلیل مخالفت پدر، به مشهد مقدس بازگشتند.
در همان سال، از آیتالله سید میلانی اجازه روایت دریافت کردند. در سال ۱۳۳۷، به قم عزیمت کرده و در مدرسه حجتیه ساکن شدند. در این دوره، از محضر اساتید گرانقدری چون آیات عظام سید حسین بروجردی و سید روحالله خمینی بهره بردند.
ایشان به مدت پنج سال در قم اقامت گزیدند و بیشتر اوقات خود را صرف مطالعه و تدریس نمودند. در سال ۱۳۴۳، پس از نابینا شدن پدر، به مشهد بازگشتند و تا سال ۱۳۴۹ در جلسات درس آیتالله سید هادی میلانی شرکت داشتند.
تحصیلات آیت الله خامنه ای
آقای خامنهای تحصیلات حوزوی خود را از سنین جوانی آغاز نمودند. ایشان در سن یازده سالگی وارد حوزه علمیه مشهد شده و به فراگیری علوم دینی پرداختند.
دروس مقدماتی و سطح حوزه را نزد اساتید برجستهای همچون والد گرامیشان، شیخ هاشم قزوینی و آیتالله میلانی گذراندند.
تحصیلات سید علی خامنه ای
تحصیلات : حوزه علمیه قم (1958-1964)، حوزه نجف (1957-1958)
تحصیلات حوزوی سید علی خامنه ای
در سال ۱۳۳۶ خورشیدی (۱۹۵۷ میلادی)، ایشان برای کسب فیض از محضر اساتید برجستهای همچون آیات عظام سید حسین طباطبایی بروجردی، امام خمینی (ره) و علامه طباطبایی، به شهر قم عزیمت نمودند.
پس از مراجعت به مشهد در سال ۱۳۴۳ خورشیدی (۱۹۶۴ میلادی)، ضمن تدریس علوم دینی، به فعالیتهای سیاسی نیز همت گماشتند.
ایشان اگرچه فاقد تحصیلات آکادمیک رسمی هستند، اما به زبانهای عربی، انگلیسی و اردو تسلط کامل داشته و از ذوق سرشار در زمینه شعر و ادبیات برخوردار میباشند.
در سلسله مراتب حوزوی، ایشان مفتخر به لقب «آیتالله» بوده و پس از ارتحال آیتالله اراکی در دهه هفتاد خورشیدی، برخی از نهادهای رسمی جمهوری اسلامی، ایشان را به عنوان مرجع تقلید معرفی نمودند.
زندگینامه سید علی خامنه ای
سید علی خامنهای، ریشه فعالیتهای سیاسی خود را در خانوادهای با گرایشهای مذهبی و سیاسی جستجو میکند.
در دوران جوانی، سه رویداد مهم نقش بسزایی در گرایش وی به عرصه سیاست ایفا نمودند: اصلاحات دوران محمدرضا شاه پهلوی، نهضت ملی شدن نفت به رهبری محمد مصدق، و آشنایی با اندیشههای نهضت فدائیان اسلام و رهبر آن، نواب صفوی.
زندگی سید علی خامنه ای
سید علی خامنهای، فعالیت سیاسی خود را با دیدار با نواب صفوی در سال ۱۳۳۱ آغاز کرد؛ دیداری که جرقهای بود برای اندیشیدن به انقلاب و مبارزه.
او خود را از شاگردان روحالله خمینی دانسته و در سال ۱۳۳۶ توفیق دیدار با ایشان را یافت.
در سال ۱۳۴۱، وی به همراه برادرش، وظیفهی مهم رساندن پیامهای خمینی به مردم مشهد را بر عهده گرفت و در انتقال پیامهای انقلاب نقش بسزایی ایفا نمود.
خمینی از خامنهای خواست تا شرح واقعهی مدرسه فیضیه و رفتارهای رژیم با مخالفان را روایت کند.
در این دوران، ایشان به عنوان حلقهی واسط میان روحانیون و مردم فعالیت میکرد.
سید علی خامنه ای زندگی نامه
پدر سید علی خامنهای، سید جواد، و پدربزرگش سید حسین، از روحانیان آذری مقیم نجف بودند.
اصل و نسب خانوادگی ایشان به تفرش بازمیگردد و جد ایشان از تفرش به آذربایجان مهاجرت کرده بود.
سید حسین، پدربزرگ ایشان، فقیهی برجسته و مدرس نامدار در نجف بود و پس از بازگشت به ایران، امامت مسجد جامع تبریز را بر عهده داشت.
سید جواد، پدر ایشان، زادهی نجف بود و پس از اتمام تحصیلات در نجف، در مشهد سکونت گزید و در مساجد بازار و گوهرشاد به عنوان امام جماعت به خدمت پرداخت.
خانواده سید علی خامنه ای
پدر: سید جواد خامنهای، روحانی و مجتهد آذربایجانیالاصل و از چهرههای برجسته مذهبی بود.
مادر: خدیجه میردامادی، متعلق به خانوادهای با ریشههای مذهبی از نجف و یزد بود.
درآمد خانواده عمدتاً توسط پدر تامین میشد که بسیار محدود بود. آیتالله خامنهای در مصاحبههای خود به شرایط دشوار دوران کودکی اشاره کرده و گفتهاند: “کودکی ما با سختی و مشقت همراه بود. در برخی شبها، امکان تهیه شام وجود نداشت… من ناگزیر به پوشیدن لباسهای وصلهدار بودم.”
سید علی خامنه ای و پدرش
سید علی خامنهای، آموزشهای دینی خود را از سن چهار سالگی و در منزل آغاز کرد. پدرشان، سید جواد خامنهای، نخستین معلم قرآن ایشان بود.
همزمان با تحصیل در مقطع پنجم دبستان، ایشان تحصیلات حوزوی را نیز در مدرسه سلیمانخان مشهد آغاز کرده و بخشی از دروس مقدماتی را نزد پدرشان فرا گرفتند.
همزمانی این دوره با حضور نواب صفوی در مشهد، تاثیر بسزایی در شکلگیری دیدگاههای سیاسی ایشان داشت.
پس از آن، دوره سطح را در مدرسه نواب گذراندند و همزمان تا سال دوم دبیرستان نیز به تحصیل ادامه دادند.
سید علی خامنه ای بیوگرافی
سید علی خامنهای از ازدواج اول خود صاحب سه دختر بود که همگی فوت شدند. او با خدیجه میردامادی ازدواج کرد و حاصل این ازدواج چهار پسر و یک دختر دیگر بود.
برادران او، سید محمد و سید هادی، از فعالان سیاسی و روحانیون شناختهشده بودند.
سید محمد، نماینده مجلس خبرگان قانون اساسی و مجلس شورای اسلامی بود که مورد سوء قصد قرار گرفت، اما جان سالم به در برد.
بدری سادات، خواهر ایشان، همسر علی تهرانی است. وی در جریان اعتراضات سال ۱۴۰۱ ایران، از او اعلام برائت کرد.
سید حسن، تنها برادر غیرروحانی، در وزارت نفت مشغول به کار است.
زندگی شخصی سید علی خامنه ای
آیتالله خامنهای با دختر حجتالاسلام خجسته بافقی ازدواج کرده است و دارای فرزندانی است که حضور کمرنگی در رسانهها دارند. ایشان به داشتن زندگی ساده مشهور است و به شعر، ادبیات و موسیقی سنتی ایرانی علاقه وافری دارد.
همسر سید علی خامنه ای
در اوایل پاییز سال ۱۳۴۳، سید علی خامنهای با منصوره خجسته باقرزاده ازدواج کرد. او در خانوادهای مذهبی و بازرگانی در مشهد رشد یافته است و تاکنون فعالیت سیاسی رسمی نداشته است، اما اغلب به دیدار خانوادههای شهدا میرود.
فرزندان سید علی خامنه ای
فرزندان سید علی خامنهای شامل شش فرزند هستند: دو دختر به نامهای بشری و هدی، و چهار پسر به نامهای مصطفی، مجتبی، مسعود (محسن) و میثم.
پسران سید علی خامنه ای
1. مصطفی خامنهای:
- متولد دهه ۱۳۴۰ است.
- روحانی و استاد در حوزه علمیه قم میباشد.
- او نسبتاً کمحاشیه و فعال در حوزههای فرهنگی و دینی است.
- گفته میشود شباهت زیادی به پدر در تفکر و رفتار دارد.
2. مجتبی خامنهای:
- متولد حدود سال ۱۳۴۸ است.
- روحانی و از چهرههای تأثیرگذار و شناختهشده در میان فرزندان است.
- در برخی محافل بهعنوان یکی از گزینههای احتمالی برای جانشینی پدر مطرح میشود.
- همسر او دختر غلامعلی حداد عادل است.
3. میثم خامنهای:
- پژوهشگر در حوزه علوم انسانی است.
- فعالیت کمتری در حوزه سیاسی دارد و بیشتر در زمینههای فرهنگی و تحقیقاتی شناخته میشود.
4. مسعود خامنهای:
- در فعالیتهای رسانهای یا سیاسی حضور ندارد.
- بیشتر در فضاهای خصوصی و غیررسمی فعالیت میکند.
بچه های سید علی خامنه ای
در میان فرزندان، بزرگترین پسر، سید مصطفی، در حوزه علمیه در حال تحصیل است، و سید مجتبی در جبهههای جنگ ایران و عراق حضور داشته و ارتباط نزدیکی با بسیج و سپاه دارد؛ او از گزینههای احتمالی برای رهبری است.
سید مسعود (محسن) نیز عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم است و بیشتر در زمینه جمعآوری خاطرات پدر و مدیریت سایت وی فعالیت میکند.
سید علی خامنهای پسرانش را از فعالیتهای اقتصادی و مناصب حکومتی منع کرده است.
ثروت سید علی خامنهای
بر اساس گفتههای مسئولان سابق بیت رهبری، آیتالله خامنهای زندگی بسیار سادهای دارد و حقوق دریافت نمیکند.
زندگی او عمدتاً از نذورات مردمی تامین میشود و سطح زندگیاش پایینتر از متوسط در ایران است.
برخی منابع دارایی او را بسیار کم و ساده توصیف کردهاند، اما خبرگزاریها ادعا میکنند که داراییهای او به ارزش حدود ۲۰۰ میلیارد دلار است.
رویترز در سال ۲۰۱۳ گزارش داد که خامنهای در کنترل حدود ۹۵ میلیارد دلار دارایی است، که عمدتاً توسط ستاد اجرایی فرمان امام، مهمترین نهاد اقتصادی وابسته به او، مدیریت میشود.
این ستاد اموال زیادی را از طریق مصادره اموال مردم و اعضای اقلیتهای دینی به دست آورده است، و بخش عمدهای از ثروت کشور در اختیار نهادهای مرتبط با دفتر رهبر قرار دارد.
در سال ۱۳۹۸، بنیاد مستضعفان، یکی از این نهادها، سود و درآمدهای هنگفتی کسب کرده است و برخی خواستار شفافیت مالی در دفتر رهبر شدهاند.
همچنین، اقدامات اقتصادی او شامل خرید سهام در بانکها و شرکتهای بزرگ، توسط ستاد اجرایی فرمان امام انجام شده است.
خانه سید علی خامنهای
آیتالله خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، هماکنون در خانه سازمانی (بیت رهبری) در مرکز تهران زندگی میکند. این محل، هم سکونت، هم دفتر کار و محل برگزاری مراسمهای رسمی او است.
این مجموعه در چهارراه خیابانهای ایران، پاستور، فلسطین و آذربایجان قرار دارد و شامل ساختمانهایی ساده، بدون تزئین، با اتاقهای متعدد و دکوراسیون ساده است.
خانه سید علی خامنهای در پاستور
خانه سید علی خامنهای در منطقه پاستور قرار دارد. قبل از تصدی رهبری در سال ۱۳۶۰، او در خیابان پاستور در خانهای باغدار ساکن بود. بیت رهبری تحت حفاظت سپاه پاسداران است و به دلیل حساسیتهای امنیتی، دسترسی و اطلاعرسانی درباره جزئیات داخلی آن محدود است.
دست راست سید علی خامنهای
در ۶ تیر ۱۳۶۰، آیتالله خامنهای هدف حمله تروریستی ناموفق قرار گرفت و از ناحیه سینه، کتف و دست راست آسیب دید که منجر به فلج شدن دست راست او شد.
وضعیت جسمانی سید علی خامنهای
در ۱۷ شهریور ۱۳۹۳، وبسایت رسمی او اعلام کرد که او تحت عمل جراحی پروستات قرار گرفته است.
علیرضا مرندی، پزشک تیم معالج، گفت که عارضه او نیاز به عمل داشت و رهبر معظم انقلاب از نظر پزشکان تبعیت کرد.
او پس از هفت روز بستری، در تاریخ ۲۴ شهریور از بیمارستان مرخص شد و در مصاحبهای بیان کرد جای نگرانی نیست و عمل، کاملاً عادی انجام شده است.
شایعات در خصوص سید علی خامنهای
در سالهای اخیر، شایعات زیادی درباره وضعیت سلامت آیتالله خامنهای منتشر شده است. ویکیلیکس در سال ۲۰۱۰ گزارشی ارائه داد که او به نوع نادری از سرطان خون مبتلا است.
سید علی خامنهای سرطان پروستات
همچنین، در سال ۲۰۱۵، روزنامه فیگارو ادعا کرد که او به سرطان پروستات در مرحله چهارم دچار است و برآورد میشود عمر او بیشتر از دو سال نباشد.
در سال ۱۳۹۹، خبری منتشر شد که طبق آن، یکی از کاربران توییتر اعلام کرد وضعیت سلامت او وخیم است و دیدارش با حسن روحانی لغو شده است، اما مقامات دفتر رهبری این خبر را تکذیب کردند.
در شهریور ۱۴۰۱، گمانهزنیها درباره وخامت حال او بیشتر شد و برخی منابع گزارش دادند که پس از جراحی در بستر بیماری است.
عکسی از او در مراسم مذهبی منتشر شد، اما روزنامه نیویورک تایمز بر صحت این اخبار بیماری تأکید کرد و به نشانههایی مانند ناتوانی در نشستن طولانی اشاره کرد.
فیسبوک سید علی خامنهای
آدرس پیج سید علی خامنهای در شبکه اجتماعی فیسبوک: Khamenei.ru@
توییتر سید علی خامنهای
آدرس پیج سید علی خامنهای در شبکه اجتماعی توییتر: Khamenei_fa@
عکس پروفایل سید علی خامنهای
عکس های سید علی خامنهای
عکس سید علی خامنهای
عکس جذاب سید علی خامنهای
فعالیتهای سیاسی خامنه ای
سید علی خامنهای فعالیتهای سیاسی خود را از دهه ۱۳۳۰ شمسی علیه رژیم پهلوی آغاز کرد.
او یکی از نخستین روحانیونی بود که از امام خمینی حمایت کرد و به خاطر فعالیتهای انقلابیاش، چندین بار توسط ساواک بازداشت، زندانی و تبعید شد.
خامنه ای قبل از انقلاب
سخنرانیهای افشاگرانهاش در مساجد مشهد، تهران و تبریز نقش مهمی در بیداری و آگاهیبخشی به مردم ایفا کرد.
قبل از انقلاب، سید علی خامنهای در دهه ۱۳۴۰ فعالیتهای سیاسی خود را آغاز کرد و در این مدت چندین بار توسط ساواک دستگیر شد.
اولین بار در خرداد ۱۳۴۲ در بیرجند به دلیل سخنرانی درباره یورش به مدرسه فیضیه و نفوذ اسرائیل بازداشت و زندانی شد. پس از تظاهرات ۱۵ خرداد، به مشهد منتقل و ده روز در بازداشت بود.
بازداشت سید علی خامنهای
در دیماه ۱۳۴۲، او در سفر به زاهدان مجدداً بازداشت شد و پس از آن در تهران زندانی گردید.
در سالهای بعد، در کنار فعالیتهای سیاسی، گروهی مخفی برای مبارزه با رژیم تشکیل داد که در سال ۱۳۴۵ توسط ساواک کشف شد.
در این دوران، او فعالیتهایی مانند ترجمه کتاب، امامت مسجد و برگزاری جلسات تفسیر و آموزش ایدئولوژی اسلامی انجام میداد، اما در سالهای ۱۳۵۰–۱۳۵۳ چندین بار بازداشت شد و در زندانهایی از جمله کمیته مشترک ضدخرابکاری زندانی گردید.
در این مدت، ساواک خانه و فعالیتهای او را تفتیش و ضبط کرد. پس از آزادی، به فعالیتهای سیاسی و تبلیغی خود ادامه داد و همزمان دربارهٔ فعالیتهای مسلحانه و مبارزه فکری، هشدارهای جدی میداد.
در نهایت، او در این سالها تلاش کرد با برگزاری جلسات و کلاسهای مخفی، بر مبارزه و تبیین ایدئولوژی اسلامی تمرکز کند.
بازداشت آیت الله خامنهای
در اواخر سال ۱۳۵۶، نیروهای امنیتی رژیم پهلوی او را دستگیر کردند و به مدت سه سال، او را به ایرانشهر تبعید نمودند، ضمن اینکه از خروج او برای زیارت عتبات جلوگیری شد.
در اوج مبارزات انقلاب ۱۳۵۷، پس از آزادی، به مشهد بازگشت و فعالیتهای انقلابی خود را در مسجد آل رسول و دیگر اماکن ادامه داد.
پس از کشتار یزد، نامهای اعتراضآمیز منتشر کرد و در تیر ۱۳۵۷، بهخاطر اعتراض طلاب به تبعید، توسط نیروهای امنیتی سرکوب شد.
تبعید سید علی خامنهای
سید علی خامنهای پس از آن، به جیرفت تبعید شد، اما در شهریور همان سال، به کهنوج منتقل و فعالیتهای خود را ادامه داد.
در مهر ۱۳۵۷، راهی مشهد شد و با سخنرانیهای افشاگرانه و فعالیتهایش، نقش مهمی در روند انقلاب ایفا کرد.
با ورود امام خمینی به فرانسه، او خواستار بازگشت ایشان شد و در تظاهرات و اعتراضات مشهد شرکت کرد.
در دیماه ۱۳۵۷، او در تظاهرات و فعالیتهای ضد حکومتی مشارکت فعال داشت و در مراسم عاشورا، خطبههایی علیه رژیم خواند.
پس از پیروزی انقلاب، به تهران بازگشت و در کمیته تبلیغات و شورای انقلاب نقش مهمی ایفا کرد. او در تحصنها و انتشار اعلامیهها نیز حضور داشت.
ترجمههای سید علی خامنهای
آیتالله خامنهای، نویسنده و مترجم چندین اثر در زمینههای دینی، فرهنگی و اجتماعی است. از جمله آثار مشهور او میتوان به «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» و «پرتویی از نهجالبلاغه» اشاره کرد. او همچنین ترجمههایی از متون عربی به فارسی دارد و همواره بر اهمیت نقش فرهنگ در سیاست تأکید کرده است.
آثار و تالیفات سید علی خامنهای
برخی از آثار او عبارتند از:
– طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن
– پرتویی از نهجالبلاغه
– در محضر قرآن
او همچنین ترجمههایی از کتابهای مهم انجام داده است، از جمله:
– «المستقبل لهذا الدین» اثر سید قطب
– «صلح امام حسن (ع)» اثر شیخ راضی آلیاسین.
تدریس سید علی خامنهای
از زمان حضور در مشهد، آیتالله خامنهای به تدریس مشغول بوده است. او ابتدا در سطوح عالی حوزه، مانند رسائل، مکاسب و کفایه، به تدریس میپرداخت و پس از انقلاب اسلامی، در دورهٔ ریاستجمهوری نیز به تدریس تفسیر قرآن ادامه داد.
از سال ۱۳۶۹، شروع به تدریس خارج فقه کرد و هماکنون مباحثی چون جهاد، قصاص و مکاسب محرمه را تدریس میکند. کلاسهای او حدود ۵۰۰ نفر شرکتکننده دارد.
ادبیات سید علی خامنهای
آیتالله خامنهای به ادبیات و شعر علاقهمند است و در دوران کودکی با سبکهای ادبی آشنا شد. او به مطالعه رمانها و آثار ادبی جهانی ادامه داده است و معتقد است زبان فارسی باید محترم شمرده شود، زیرا این زبان توانسته فرهنگ، دین و تمدن ملل مختلف را انتقال دهد.
در سال ۱۳۹۸، نگران شد که زبان فارسی در حال فرسایش است و از صداوسیما خواست که از ترویج لغات خارجی پرهیز کند.
شعر آیت الله خامنهای
خامنهای در شهر مشهد عضو انجمنهای ادبی مانند فردوسی و فرخ بود و اشعاری نیز سروده است. او دفترچهای به نام «سفینه غزل» داشت که در آن اشعار جدید مینوشت.
دفتر شعر او در زمان ساواک مصادره شد و پس از آن به او بازگردانده نشد. تخلص او در اشعار «امین» بوده است. در ادامه، نمونهای از یکی از اشعار او آورده شده است.
دیدار شاعران با رهبر
دیدار شاعران با خامنهای، که از زمان ریاستجمهوری او آغاز شد و در دوران رهبری نیز ادامه یافت، سنتی است که هر سال در نیمه رمضان برگزار میشود.
برخی معتقدند این جلسات تنها جنبه رسمی و دستوری دارند و شاعران تنها وظیفه دارند اوامر او را اجرا کنند.
در این جلسات، آثار متعددی از شاعران ایرانی و خارجی، از جمله شاعران افغانستان، تاجیکستان، پاکستان، آذربایجان، عراق، هند، اوکراین و ترکیه، خوانده شده است. شاعران خارجی اشعار خود را به زبان محلی و همچنین به فارسی میخوانند.
پیروزی انقلاب و سید علی خامنهای
در ۲۳ دی ۱۳۵۷، روحالله خمینی شورای انقلاب اسلامی را تشکیل داد و روز بعد، شاه از ایران خارج شد. پس از رفتن شاه و شکست دولت شاپور بختیار، خمینی در ۱۲ بهمن از فرانسه وارد ایران شد.
با اعلام بیطرفی ارتش در ۱۵ بهمن، دولت موقت به رهبری مهدی بازرگان تشکیل گردید. سرانجام، در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷، انقلاب اسلامی به پیروزی رسید.
سید علی خامنهای پس از انقلاب ۱۳۵۷
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن ۱۳۵۷، آیتالله خامنهای به سرعت در چندین مسؤولیت مهم منصوب شد:
– عضو شورای انقلاب اسلامی
– نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی (دوره اول)
– امام جمعه موقت تهران (از سال ۱۳۵۹)
– نماینده امام در شورای عالی دفاع
– رئیسجمهور ایران (از سال ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۸)، که او را دومین رئیسجمهور پس از ابوالحسن بنیصدر کرد
– عضو حزب جمهوری اسلامی (تا زمان انحلال آن)
آیت الله خامنهای پس از انقلاب
آیتالله خامنهای پس از انقلاب، با حضور در این مناصب کلیدی نقش مهمی در شکلگیری ساختار جدید نظام جمهوری اسلامی ایفا کرد و در تثبیت و توسعه پایههای نظام نوپای جمهوری اسلامی ایران نقشآفرینی نمود.
خامنهای عضویت در شورای انقلاب
در اوایل انقلاب، آیتالله خامنهای با عضویت در شورای انقلاب نقش مهمی در تحولات کشور ایفا کرد.
این شورا، بر اساس دستور امام خمینی و در آبان ۱۳۵۷ تشکیل شد و در ۲۲ دی همان سال رسماً فعالیت خود را آغاز کرد.
او، بر اساس پیشنهاد مرتضی مطهری، در دیماه وارد شورا شد و در تصمیمگیریهای کلیدی، از جمله مذاکره با مقامات داخلی و خارجی، نقش داشت.
در طول دوره فعالیت شورا، همواره عضو ثابت باقی ماند و در تیر ۱۳۵۸ به عنوان معاون امور انقلاب در وزارت دفاع منصوب شد.
همچنین، عضویت در کمیسیون وزرای امنیتی، مدیریت مرکز اسناد و سرپرستی سپاه پاسداران از دیگر مسئولیتهای او بود.
تاریخچه انتخاباتی خامنهای
در اسفند ۱۳۵۸، او از سمت سرپرستی سپاه استعفا داد تا در انتخابات مجلس شرکت کند.
در همان ماه، برای نخستین بار نامزد انتخابات مجلس شورای اسلامی شد و با حمایت ائتلافی شامل جامعه روحانیت مبارز و حزب جمهوری اسلامی، در اردیبهشت ۱۳۵۹ در حوزهٔ انتخابیه تهران پنجم موفق به کسب رای شد.
او در طول دوره، به عنوان عضو و رئیس کمیسیون امور دفاعی فعالیت داشت. با شروع جنگ ایران و عراق، به دلیل حضور در جبههها، جلسات مجلس کمتر شرکت میکرد.
پس از جراحت در تیر ۱۳۶۰، در موارد معدود در جلسات مجلس حضور یافت و در مهر همان سال، پس از انتخاب به عنوان رئیسجمهور، از مجلس خارج شد.
ریاست جمهوری خامنهای
در سال ۱۳۶۰، پس از عزل بنیصدر، سید علی خامنهای به عنوان دومین رئیسجمهور ایران انتخاب شد و در دو دوره متوالی (۱۳۶۰ تا ۱۳۶۸) سمت ریاستجمهوری را بر عهده داشت.
دوران ریاست او همزمان با جنگ ایران و عراق، تحریمها و روند بازسازی کشور بود.
در این دوره، همکاری نزدیکی با رهبر وقت، امام خمینی، داشت و نقش مهمی در مدیریت بحرانها و سیاستهای کشور ایفا کرد.
خامنهای امام جمعه تهران
خامنهای از ۲۴ دی ۱۳۵۸ به عنوان امام جمعه تهران منصوب شد و در طول بیش از چهار دهه، بیش از ۲۴۰ نماز جمعه برگزار کرده است.
دوره اول امامت او، از دی ۱۳۵۸ تا تیر ۱۳۶۰ بود، که در این مدت، او مورد ترور قرار گرفت. دوره دوم، پس از ترور و تا زمان تعیین رهبری جدید، ادامه داشت و در نماز جمعه اسفند ۱۳۶۳، بمبگذاری صورت گرفت که منجر به کشته شدن ۱۴ نفر و زخمی شدن ۸۸ نفر شد.
دوره سوم امامت، از زمان رهبری او آغاز شد و تاکنون ادامه دارد. اولین نماز جمعه پس از بهمن ۱۳۹۰، در خرداد ۱۳۹۸ برگزار شد.
ترور نافرجام سید علی خامنهای
در تاریخ ۶ تیر ۱۳۶۰، در مسجد ابوذر تهران، در حین سخنرانی، یک انفجار بمب رخ داد که منجر به جراحات جدی در دست راست آیتالله خامنهای شد.
این ترور، توسط سازمان مجاهدین خلق اجرا شد. پس از درمان، خامنهای به فعالیتهای سیاسی خود ادامه داد و این حادثه، سبب افزایش محبوبیت او در میان نیروهای انقلابی شد.
ترور آیت الله خامنهای
در همان زمان، خامنهای در حین سخنرانی در مجلس هدف حمله تروریستی قرار گرفت. بمبگذاری در آن زمان، تنها یک هفته پس از عزل بنیصدر اتفاق افتاد و چند روز بعد، انفجار در حزب جمهوری اسلامی رخ داد که منجر به کشته شدن تعدادی از اعضا شد.
بمب جاسازیشده در ضبط صوت، در نزدیکی قلب او قرار داشت و هنگام انفجار، او مجروح و بیهوش شد. او به بیمارستان منتقل شد و در نتیجه این حادثه، دست راستش از کار افتاد. برخی منابع، سازمان مجاهدین خلق یا گروه فرقان را مسئول این ترور دانستهاند.
مرجعیت سید علی خامنهای
در آذر ۱۳۷۳، پس از درگذشت محمدعلی اراکی، موضوع مرجعیت خامنهای مطرح شد.
برخی علما و نهادهای حوزوی او را به عنوان مرجع صلاحیتدار معرفی کردند، در حالی که گروهی مانند منتظری و فضلالله این تایید را نپذیرفتند.
او اولین کتاب فقهی خود را در سال ۱۳۷۱ منتشر کرد و در رسانههای حکومتی، همراه با هاشمی رفسنجانی، با عنوان «آیتالله» شناخته شد؛ هرچند این عنوان و تثبیت او موضوع بحث و جدل بود.
مخالفتهای فقهی و قانون اساسی، که شرط مرجعیت را نیازمند صلاحیت علمی و تقوای دینی میدانست، در این فرآیند تاثیرگذار بود.
اما خمینی در نامهای در سال ۱۳۶۸ اعلام کرد که شرط مرجعیت برای رهبر لازم نیست و کفایت میکند که فرد مجتهد و عادل مورد تایید خبرگان باشد.
رهبری جمهوری اسلامی ایران
پس از درگذشت امام خمینی در خرداد ۱۳۶۸، مجلس خبرگان رهبری، آیتالله خامنهای را به عنوان رهبر جمهوری اسلامی ایران انتخاب کرد.
در دوران رهبری او، نظام سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و نظامی کشور تحولات و تغییراتی را تجربه کرد.
سیاستهای اصلی او شامل مقاومت در برابر غرب، توسعه منطقهای، برنامه هستهای و اجرای سیاست اقتصاد مقاومتی بود.
دوران ریاست جمهوری خامنهای
در دوره ریاستجمهوری خامنهای، ساختار نهاد ریاستجمهوری چندان توسعهیافته نبود، بنابراین او تلاش کرد دفاتر و کارگروههای مشورتی برای بهبود مدیریت تشکیل دهد.
در سال ۱۳۶۵، قانون اختیارات رئیسجمهور تصویب شد تا وظایف او بهطور مشخصتری تعیین شود. او در مواردی با سیدمحمد خاتمی در مسائل اقتصادی و انتخاب وزرا اختلاف نظر داشت.
پس از پایان جنگ، تمرکز زیادی بر مذاکرات خارجی و مدیریت بحرانهای جنگ داشت و همچنین رئیس شورای عالی پشتیبانی جنگ بود.
در سیاست خارجی، او سفرهای متعددی به کشورهای منطقه و سازمانهای بینالمللی انجام داد و در مجمع عمومی سازمان ملل سخنرانی کرد.
او همچنین در حمایت از گروههای شیعی و مبارزان اسلامی فعال بود و در سفرهای استانی با مردم دیدار و مسائل اقتصادی و امنیتی را پیگیری میکرد.
به طور کلی، دوران رهبری خامنهای همزمان با توسعه سیاستهای داخلی و خارجی، مدیریت بحرانهای جنگ و امنیت ملی بود.
نقش خامنهای در شورای عالی انقلاب فرهنگی
در هشتم شهریور ۱۳۶۲، بر اساس فرمان امام خمینی، خامنهای اولین ترمیم بزرگ در ستاد انقلاب فرهنگی را انجام داد.
در این تغییر، مسئولان اجرایی مهمی مانند نخستوزیر، وزرای فرهنگ و آموزش عالی و ارشاد اسلامی، همراه با دو دانشجو، به ستاد افزوده شدند.
پس از آغاز فعالیتهای دانشگاهها و گسترش برنامهها، در آذر ۱۳۶۳، دومین ترمیم در ستاد صورت گرفت و این نهاد به شورای عالی انقلاب فرهنگی تغییر نام یافت.
در این دوره، رئیسجمهور به عنوان رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی منصوب شد.
در سال ۱۳۷۵، در دوران رهبری خامنهای، سومین دوره شورای انقلاب فرهنگی تشکیل شد.
او اعضای جدید شورا را منصوب کرد و بر اهمیت وظایف این شورا تأکید داشت.
خامنهای و مجمع تشخیص مصلحت
در سال ۱۳۶۶، پس از اختلافنظرهای بین مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان درباره تصویب لوایح، امام خمینی در ۱۷ بهمن، با تشکیل مجمع تشخیص مصلحت نظام موافقت کرد.
او به عنوان اولین رئیس این مجمع منصوب شد و این سمت را تا پایان دوره ریاستجمهوریاش حفظ کرد.
سید علی خامنهای رهبر ایران
بر اساس شاخصهای مردمسالاری اکونومیست، حکومت خامنهای را میتوان به عنوان یک رژیم اقتدارگرا دستهبندی کرد.
در سالهای ۲۰۱۵ و ۲۰۱۸، او به ترتیب در رتبههای هجدهم و هفدهمین فرد قدرتمند جهان قرار گرفت. دیدگاه عملی و منطقی او، او را از بسیاری دیگر از رهبران ایران متمایز ساخته است.
با این حال، منتقدان معتقدند که خامنهای خود را عقل کل میداند و توانایی یادگیری از خطاهایش را ندارد.
جایگاه خامنهای در جهان
کریم سجادپور و دیگر تحلیلگران او را قدرتمندترین رهبر در خاورمیانه مینامند و معتقدند قدرت او از طریق نهادهای وفادارش پنهان میشود.
او در فهرست دشمنان آزادی رسانهها قرار دارد و در سال ۲۰۰۰، یکی از ده دشمن اصلی آزادی بیان شناخته شد.
قانون اساسی جمهوری اسلامی، اختیارات بیحد و حصر رهبر را تایید میکند، و دیوید والچنسکی او را در رتبه نهمین دیکتاتور زنده جهان قرار داده است.
در فوریه ۲۰۲۴، حسابهای او در متا به دلیل نقض قوانین مربوط به ترویج سازمانها و افراد خطرناک مسدود شد.
رهبری سید علی خامنهای
قبل از درگذشت امام خمینی، حسینعلی منتظری به عنوان جانشین او معرفی شده بود، اما در ۶ فروردین ۱۳۶۸، امام خمینی او را عزل کرد و منتظری استعفا داد.
پس از وفات امام خمینی، در تاریخ ۱۴ خرداد ۱۳۶۸، مجلس خبرگان رهبری خامنهای را که در آن زمان رئیسجمهور بود، به عنوان رهبر موقت جمهوری اسلامی برگزید.
این تصمیم یکی از رویدادهای مهم در تاریخ جمهوری اسلامی است، چرا که در شرایطی حساس، همچون جنگ با عراق و فشارهای بینالمللی، اتخاذ شد و نبود جانشین مشخص برای خمینی را جبران کرد.
برگزیدن رهبر جمهوری اسلامی ایران
پس از مرگ خمینی، مجلس خبرگان در جلسهای فوقالعاده، ابتدا با اکثریت، استعفای حسینعلی منتظری را تأیید کرد.
درباره جانشینی، بحثهایی در گرفت، از جمله اینکه آیا باید مرجع تقلید یا رهبری شورایی انتخاب شود، اما در نهایت توافق حاصل نشد. نام خامنهای به عنوان گزینه رهبری فردی مطرح شد و هاشمی رفسنجانی در مورد صلاحیت او سخن گفت.
در نهایت، ۶۰ نفر از ۷۴ عضو مجلس خبرگان با وجود مخالفت خامنهای، او را به عنوان رهبر موقت نظام انتخاب کردند.
پس از اصلاح قانون اساسی و برگزاری همهپرسی، مجلس خبرگان در رأیگیری نهایی، خامنهای را به عنوان رهبر دائم جمهوری اسلامی برگزید.
ویژگیهای دوران رهبری سید علی خامنهای
- تقویت نهادهای نظامی بهویژه سپاه پاسداران
- توسعه حوزه نفوذ منطقهای ایران (محور مقاومت)
- تأکید بر استقلال سیاسی و اقتصادی از غرب
- مواجهه با تحریمهای گسترده آمریکا و غرب
- حمایت از فناوری هستهای
- هدایت فضای فرهنگی با تأکید بر “انقلاب فرهنگی”.
خدمات نظامی و پیشینه فقهی سید علی خامنهای
موضوع | جزئیات | موضوع | جزئیات |
وفاداری نظامی | نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران | زمینه فقهی | اصول فقه، تفسیر قرآن |
خدمت/شاخه نظامی | سپاه پاسداران، ستاد جنگهای نامنظم، قرارگاه مرکزی خاتمالانبیا | تحصیلات حوزوی | درس سطح، درس خارج |
سالهای خدمت نظامی | ۱۳۵۸؛ ۱۳۶۰–۱۳۵۹؛ ۱۳۶۲–۱۳۶۰ | محل تحصیل | حوزه علمیه قم، نجف، خراسان |
فرماندهی/عملیاتها | فرمانده سپاه پاسداران، قرارگاه خاتمالانبیا؛ شورش کردها، جنگ ایران و عراق | مرتبه حوزوی | آیتالله العظمی |
سیاست داخلی سید علی خامنهای
در دوران رهبری خامنهای، سیاست داخلی با برگزاری پنجمین دوره انتخابات ریاستجمهوری و همهپرسی اصلاح قانون اساسی آغاز شد.
روابط او با رؤسایجمهور مختلف، از جمله هاشمی رفسنجانی، خاتمی و احمدینژاد، متفاوت بوده است؛ در حالی که روابط خوبی با رفسنجانی داشت، در دورهٔ احمدینژاد روابط تیرهتر شد.
در دوره روحانی، مذاکرات هستهای و برجام انجام شد، اما پس از خروج آمریکا از برجام، خامنهای او را مورد سرزنش قرار داد.
در حوزه سلامت، خامنهای واردات واکسن کرونا را ممنوع اعلام و بر تولید واکسن داخلی تأکید کرد.
او سیاستهای اقتصادی و علمی، از جمله حمایت از تحقیقات در زمینه سلولهای بنیادی، را ترویج داد.
سیاست خارجی سید علی خامنهای
در سیاست خارجی، خامنهای بر دفاع از مسلمانان و مبارزه با استثمار و استعمار تأکید میکند.
او از مقاومت در منطقه حمایت مینماید و سیاست منطقهای ایران را برخلاف سیاستهای آمریکا میداند، همچنین مواضع قوی علیه مداخلات عربستان و حمایت از محور مقاومت در سوریه اتخاذ کرده است.
خامنهای آزار مسلمانان روهینگیا را محکوم کرد و در سیاست منطقهای، بر مقاومت و حمایت از ملت سوریه تأکید داشت.
دیدگاههای اقتصادی خامنهای
خامنهای اقتصاد اسلامی را بر دو اصل «افزایش ثروت ملی» و «توزیع عادلانه و رفع فقر» استوار میداند و هر برنامهای که این اصول را تأمین کند، معتبر تلقی میشود.
در سال ۱۳۸۹، او مفهوم «اقتصاد مقاومتی» را مطرح کرد و آن را اقتصادی دانست که هم رشد اقتصادی را حفظ میکند و هم آسیبپذیری در برابر تحرکات جهانی را کاهش میدهد، و بر پایه مشارکت و اعتماد به مردم استوار است.
او بر اهمیت جهش تولید تأکید دارد، زیرا آن را راهکار کلیدی برای اصلاح شاخصهای اقتصادی، کاهش بیکاری، رونق صادرات، افزایش درآمد ارزی و دستیابی به استقلال اقتصادی میداند.
دیدگاههای نظامی خامنهای
خامنهای بر این باور است که ایران باید توان نظامی خود را تقویت کند تا از جنگ و تهدیدات خارجی جلوگیری نماید، و حضور منطقهای و توان موشکی کشور غیرقابلمذاکره است.
پس از کشته شدن قاسم سلیمانی، او وعده انتقام سخت داد و خواستار پایان نفوذ آمریکا در منطقه شد.
او فتوایی صادر کرده است که تولید و استفاده از سلاحهای هستهای را حرام میداند، اما مدارکی وجود دارد که نشان میدهد برنامههای پنهانی برای دستیابی به سلاح هستهای در جریان است، که این موضوع باعث نگرانی و تردید در اروپا شده است.
او بر اهمیت فناوری هستهای برای مقاصد غیرنظامی تأکید دارد، اما این فتوای او مورد مناقشه است و آمریکا معتقد است تصمیمگیریهای آنها بر اساس فتوای خامنهای نیست.
⏬مقالات پیشنهادی⏬مهدی طارمی و تابعیت اروپایی بیوگرافی مسعود پزشکیان
زندگی شخصی متئوس فرناندز
رهبری حکیمانه ایشان در بحرانهای مختلف، ایران را از مسیرهای سخت عبور داد.